‘Het landschap als tuin, de tuin als landschap’: de tuin bij de private woning van architect Juliaan Lampens te Eke

Als Juliaan Lampens voornamelijk geroemd wordt voor zijn vooruitstrevende visie met betrekking tot het bouwen in de 2de helft van de 20ste eeuw, dan is de tuin die bij zijn private woning tot stand kwam het perfecte voorbeeld om aan te tonen dat ook zijn visie over de relatie tussen architectuur en landschap meer dan vooruitstrevend was. De eerste schetsen van de woning geven reeds duidelijk aan dat Lampens een woning voor ogen had die in de landschappelijke context geïntegreerd zou worden. Woning, tuin en landschap vormen één ruimtelijk continuüm. Door de maximale integratie van aanwezige elementen zoals de fruitbomen, de gracht en de vijver, én het gebruik van het vocabularium van het valleilandschap -in casu de populierenrijen- bestaat de tuin reeds voor de woning voltooid is.

De documenten in het rijke archief van J. Lampens vormen de basis voor het herstel van de tuin, waarbij de beleving primeert. We hernemen de rol van de architect die als regisseur en scenograaf de wandeling bepaalt.  Eén van de hoogtepunten is ongetwijfeld de benadering van de woning, met de strategische inplanting van het atelier op het einde van de toegang. Bij het ’toekomen’ kijken we dwars door het atelier van de architect, gesitueerd onder het overkragende dak. Zowel de wanden links en rechts als het beplantingsmassief langs het gebouw, creëren een kijkdoos, een clairière, een haast transparante blikvanger, waar we vervolgens langsheen lopen om de woning te betreden. De ‘landschappelijkheid’ van deze architecturale ingreep, en de ‘onzichtbaar zichtbare’ relatie met het achterliggende landschap, zal bij de tuinrestauratie hersteld worden.